Zo herken je de gebouwen van de Amsterdamse School
Amsterdamse School is een Nederlandse beweging in de architectuur. Wat zijn de kenmerken en de bouwstijl van deze stroming? Hieraan kun jij de gebouwen van de Amsterdamse School herkennen.
Wat is Amsterdamse School?
Architecten Michel de Klerk, Jan van der Mey en Piet Kramer ontwikkelden rond 1910 een nieuwe bouwstijl. Zo ontstond, als reactie op het sobere rationalisme, de expressieve stijl van de Amsterdamse School.
Het Schip in Amsterdam, 1917-1920 (Michel de Klerk). Beeld: Jvhertum
Is Berlage Amsterdamse School?
Een misverstand dat soms wordt gemaakt is dat de bekende architect H.P. Berlage onderdeel was van de Amsterdamse School. Maar dat is niet waar. De Amsterdamse School wilde zich juist afzetten van het rationele werk van H.P. Berlage en zijn Beurs van Berlage.
Amsterdamse School bouwstijl
De expressieve bouwstijl van de Amsterdamse school is te vinden in veel openbare bouwwerken, waaronder scholen en (sociale) woningbouw. De meeste gebouwen werden tussen ongeveer 1910 en 1930 gemaakt.
De bekendste voorbeelden zijn ‘Het Schip’ en ‘De Dageraad’ in Amsterdam, ontworpen door boegbeeld Michel de Klerk en Piet Kramer. Het waren oorspronkelijk woningblokken en zijn nu locaties van Het Amsterdamse School Museum.
Brug 400 met brughuisje in stoepavorm in Amsterdam door Piet Kramer, 1921. Foto: Gert- Jan Lobbes.
Wist je dat de architecten van de Amsterdamse School niet alleen gebouwen ontwierpen? Ze werkten een visie uit voor het hele straatbeeld. Zo zijn er ook postbussen, afvalbakken en urinoirs in Amsterdamse School-stijl gemaakt.
Amsterdamse School kenmerken
Je kunt de gebouwen van de Amsterdamse School herkennen aan het gebruik van expressieve vormen, baksteen, horizontale lijnen en ramen en de versierde gevels, vaak van baksteen of natuursteen.
Ook werden vormen uit Indonesië, het toenmalig Nederlands-Indië, verwerkt in sommige huizen, meubels en kunstvoorwerpen van de stroming. De Indonesische vormen, kleuren en materialen maakten grote indruk op de vernieuwers van de Amsterdamse School.
Wooncomplex ‘De Dageraad’, ontworpen door Michel de Klerk en Piet Kramer, 1918-1923. Foto: Marcel Westhoff, 2022.
Woning radja Mangkoeto van Kotagedang, na 1880. Universitaire Bibliotheken Leiden. KITLV 12124. CC 4.0 International.
Zo zijn de golvende daken van de Minangkabauhuizen uit Sumatra, een van de eilanden van Indonesië, terug te vinden in de huizen van de Amsterdamse School van rond de jaren twintig.
Nu te Zien! in Amsterdamse School Museum Het Schip
De tentoonstelling ‘Indonesië en de Amsterdamse School’ laat nog meer van die Indonesische invloed zien. Directeur van Museum JAN Marieke Uildriks neemt in Nu te Zien! een kijkje in Museum Het Schip.
Nu te Zien! zie je woensdag 15 februari om 21.10 uur bij AVROTROS op NPO 2.