Geïnspireerd door vooruitgang
Kunstenaars zijn al lange tijd geobsedeerd door snelheid en vooruitgang. Vele raakten geïnspireerd door nieuwe uitvindingen en ontwikkelingen in de maatschappij. Maar niet voor iedereen was ‘vooruitgang’ iets positiefs.
1. Tullio Crali
Tullio Crali (1910-2000) schilderde in de stijl van het Futurisme, een stroming die vlak voor de Eerste Wereldoorlog voortkwam uit de snelle industrialisatie. Het dankt zijn naam aan het woord ‘futuro’, ‘toekomst’ in het Italiaans.
2. Natalia Goncharova
Natalia Goncharova (1881-1962) verwerkte in de jaren 1910 net uitgevonden objecten in haar werk, zoals de fiets. Ze deed dit in de stijl van het Kubo-Futurisme. Hierin kwamen de opgedeelde vormen van het kubisme en de dynamiek en snelheid van het Italiaanse Futurisme samen.
3. Benedetta Cappa Marinetti
Benedetta Cappa Marinetti (1897-1977) is een bekende kunstenaar van het Aero-futurisme (Aeropittura). Deze stijl was een voortzetting van het Italiaans Futurisme. Deze kunstenaars lieten zich in de jaren 1920 inspireren door de technologische vooruitgang en het nieuwe perspectief dat reizen met het vliegtuig opleverde.
4. Gebroeders Lumière
In een van de eerste films van de gebroeders Lumière, 'L'arrivée d'un train en gare de La Ciotat', zie je een stoomtrein langs een station wegrijden. De legende gaat dat het publiek bij de eerste vertoning van de film in 1896 zo overweldigd was door het bewegende beeld van een levensgrote trein die op hen af kwam dat ze schreeuwend uit hun stoel zouden zijn gesprongen.
5. Charlie Chaplin
De film ‘Modern Times’ uit 1936 van Charlie Chaplin (1889–1977) gaat over een zwerver die gek wordt van het monotone werk in een fabriek. Het is dus eigenlijk een kritiek op de voortgang en productiviteit. Tegelijkertijd is het ook een kritiek op een andere ontwikkeling: de geluidsfilm. Alleen de machines maken geluid, voor de rest lijkt het vooral op een stille film.
Bart Rutten in het Kröller-Müller Museum
Het futurisme en Europa
In 1909 werd het futurisme geboren, een Italiaanse beweging die streeft naar een radicale verjonging van de cultuur. Artistiek en avant-gardistisch, maar ook als levenshouding.
Directeur van het Centraal Museum Bart Rutten bekijkt in het Kröller-Müller Museum de totaalkunst van de futuristen, die uiteenloopt van schilderijen en sculpturen tot meubels, mode en interieur- en toneelontwerpen.
Kijk Nu te Zien! op zaterdag 8 juli 2023 om 21.18 uur bij AVROTROS op NPO 2.