5 x activisme in de kunst
Kunst kan mensen inspireren, aan het denken zetten en soms kan het leiden tot verandering. Deze kunstenaars zetten hun kunst in om aandacht te geven aan een crisis, taboe of misstand, die ze aan het hart gaat. Vijf krachtige voorbeelden van activistische kunst.
Paula Rego over illegale abortus
Het belangrijkste werk van Paula Rego is ongetwijfeld de abortus-serie die ze in 1998 maakte naar aanleiding van een referendum over het legaliseren van abortus in Portugal. De meerderheid stemde tegen en dit maakte Rego woedend. Ze maakte elf indringende werken van vrouwen net na een illegale abortus.
Kara Walker over kolonialisme en slavenhandel
Kara Walker maakte voor Tate Modern’s Turbine Hall een fontein van 13 meter hoog voor de slachtoffers van het Britse rijk. ‘Fons Americanus’ is geïnspireerd op het Victoria Memorial, de fontein tegenover Buckingham Palace, en de verhalen over macht die ermee worden verteld. Met water als hoofdthema verwijst ze onder andere naar de trans-Atlantische slavenhandel en het kolonialisme.
Banksy over de klimaatcrisis
In 2009 maakte Banksy een mural die half boven het water van Regent’s Canal in Londen uitstak met de tekst 'I don't believe in global warming'. Tien jaar later dook dit werk op, op de plek waar een Extinction Rebellion protest plaatsvond. Banksy heeft niet bevestigd dat het een werk van zijn hand is, maar kenners gaan er wel vanuit.
Ai Weiwei over de vluchtelingencrisis
Met deze actie gaf kunstenaar Ai Weiwei kritiek op de manier waarop Europa omgaat met vluchtelingen. Ongeveer 14.000 reddingsvesten die op Lesbos waren achtergelaten, hing hij aan het Konzerthaus in Berlijn.
General Idea over aids
De Canadese kunstenaarsgroep General Idea maakte met ‘serious humor' moeilijke onderwerpen bespreekbaar. Een voorbeeld daarvan is een serie werken over de aidscrisis, zoals Infe©ted Mondrian, hun iconische AIDS logo-schilderijen en AIDS Wallpaper. General Idea hield in 1994 op te bestaan nadat twee van de drie leden overleden aan aids.
General Idea, INFE©TED Mondrian #7, 1994. Collectie Drs. Chung-Wai Chow en John R. Wright. INFE©TED Mondrian #3, 1994. Collectie James Brenzel en Lisa Dinnick. INFE©TED Mondrian #2, 1994. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam, verworven met steun van het Mondriaan Fonds en de International Collector Circle en de Curator Circle van het Stedelijk Museum Fonds, 2019. © General Idea. Foto: Peter Tijhuis
Nu te Zien! General Idea in het Stedelijk
Dankzij de bijzondere band van General Idea met het Stedelijk Museum en een grote schenking van de kunstenaarsgroep in 2018, is nu in Amsterdam het meest omvangrijke overzicht ooit van hun oeuvre te zien.
In het tv-programma Nu te Zien! bekijkt Bart Rutten, directeur van het Centraal Museum, hoe ze moeilijke onderwerpen als massamedia, sociale ongelijkheid, queer identiteit en de consumptiemaatschappij bespreekbaar maakten.
Kijk Nu te Zien! op zondag 28 mei om 20.05 uur bij AVROTROS op NPO 2.