5 x hoe kunstenaars licht gebruiken in hun werk

AVROTROS

Deze kunstenaars hebben het licht gezien. Ze hebben het gebruikt, prachtig weergegeven en ingezet met een functie. Vijf stralende voorbeelden van licht in de kunst. 

Het dramatische effect

Donkere achtergronden doordrenkt met een verbluffend lichteffect. Artemisia Gentileschi (1593-1653) maakte grote composities van mythische en bijbelse verhalen. De chiaroscuro-stijl, waarbij het licht van een enkele lichtbron contrasteert met het donker, geeft het werk een extra dramatisch effect. 

En toen was er licht

Dat Kees van Dongen (1877-1968) voor zijn tijd zulke bijzondere kleuren gebruikte, komt omdat hij in zijn atelier in Parijs als eerste kunstenaar gebruik maakte van het dan nog nieuwe kunstlicht. Hij liet zijn modellen poseren onder het felle witte licht. Dit maakte dat hij uitgesproken kleuren als fel oranjerood en lichtgroen gebruikte en schaduwen benadrukte. 

Een gloeiende jurk

Het weegt meer dan 50 kilo en is gemaakt van meer dan 200 geverfde gloeilampen. Deze elektrische jurk is het beroemdste werk van Atsuko Tanaka (1932-2005). Het refereert enerzijds aan de Japanse kimono en de druk die door mode aan het vrouwelijk lichaam wordt opgelegd, als naar de industrialisatie en de lichtjes in haar stad Osaka. 

Licht als kunstinstallatie

Kunstenaar James Turrell (1943) begon in de jaren 60 in Californië te experimenteren met licht. Turrell maakt creaties met licht en ruimte, die bezoekers moeten verwonderen over de grenzen en de wonderen van de menselijke perceptie.  

Licht vangen

Caja Boogers (2001) vangt het licht op het bevroren water. Je ziet de scherpe sporen van schaatsers op het ijs en het kleurverloop door de lichtinval. Met spijkers, schroeven of schroevendraaiers krast hij lijnen in een dikke laag modelleerpasta. En dan schildert hij er met olieverf overheen. 

Nu te Zien! A touch of light

In het tv-programma Nu te Zien! dompelt Margriet Schavemaker, artistiek directeur van het Amsterdam Museum, zich in Museum Kranenburgh onder in het fenomeen licht. Daar is nu namelijk de tentoonstelling ‘A touch of light’ te zien. Hoe vangen schilders, fotografen en andere kunstenaars dat hele ongrijpbare en altijd wisselende licht? 

Deze aflevering van Nu te Zien! zie je zondag 18 juni om 20.10 uur bij AVROTROS op NPO 2. 

Kijk Nu te Zien! (terug) via NPO Start