Hoe ziet een kunstenaar zichzelf? En hoe brengt de kunstenaar dit beeld naar het doek? Deze zelfportretten vertellen allemaal een eigen verhaal.
Het mag een wonder genoemd worden dat we dit zelfportret van Leonardo Da Vinci hebben. Het is eeuwenlang kwijt geweest en vervolgens jarenlang aan zonlicht blootgesteld. Gelukkig wordt de tekening nu veilig bewaard in een kluis. Het is, voor zover men weet, ook nog eens het enige zelfportret van de homo universalis.
Leonardo Da Vinco, Portret van een man in rode krijt, ca. 1512
Op dit schilderij is het echtpaar Alnorfini te zien. En toch is het ook een zelfportret van schilder Jan van Eyck! Hij heeft zichzelf namelijk afgebeeld in de spiegel die prominent tussen de geliefden inhangt.
Jan van Eyck, Portret van Giovanni Alnorfini en zijn vrouw, ca. 1390
Dit schilderij werd lange tijd toegekend aan Frans Hals, maar het is toch echt een zelfportret van Judith Leyster. Dit is overigens niet het enige werk waarbij deze fout werd gemaakt. Wie weet hoeveel Frans Halsen er nog door Leyster gemaakt blijken te zijn...
Judith Leyster, Zelfportret, ca. 1630
Deze bos krullen is ommiskenbaar van Rembrandt. Hij is hier nog vrij jong en schilderde zichzelf half in de schaduw, bijna verlegen. Dat hij later vol in het licht zal treden, weten we natuurlijk allemaal.
Rembrandt van Rijn, Zelfportret op jeugdige leeftijd, 1628
Dit schilderij lijkt wel een still uit een film met Johnny Depp. Het heeft een heel moderne feel. Toch is het uit 1843. Gustave Courbet schilderde aan de lopende band zelfportretten, op allerlei manieren. Deze springt eruit door de emotie die erin zit. Het heet niet voor niets 'De wanhopige'.
Gustave Courbet, Le désespéré, 1843
Er gaan nog altijd verschillende verhalen rond over de reden waarom Van Gogh zijn oor afsneed, maar dat hij het deed staat vast. Hij schilderde zichzelf namelijk met het verband om zijn oor. Een kwetsbaar zelfportret.
Vincent van Gogh, Zelfportret met verbonden oor, 1889
De religieuze symbolen op dit zelfportret van Gauguin zijn bijna niet te missen. Hij schilderde zichzelf met een slang in zijn handen, een aureool boven zijn hoofd en appels in de lucht. Zou het de verbeelding van goed en kwaad in zichzelf zijn?
Paul Gauguin, zelfportret met halo en slang, 1889
Dit zelfportret kan maar van één iemand zijn! Een smeltende buste van zichzelf, overeind gehouden door krukken. Mieren die uit zijn oogkas kruipen. En een stukje gebakken spek. Wat het betekent? Tja...
Salvador Dalí, Zacht zelfportret, 1941
De zelfportretten van Picasso laten heel mooi de ontwikkeling van zijn signatuur zien. De eerste paar zijn nog heel realistisch, maar gaandeweg worden ze steeds abstracter. Dit werk zit ergens in het midden. Picasso is hier 35 jaar.
Pablo Picasso, Zelfportret, 1907
Tegen het einde van haar leven maakte Louise Bourgeois een serie over haar eigen geboorte. Ze heeft zichzelf hier als baby aan de borst geschilderd. Moederschap is altijd een belangrijk thema geweest in haar werk, waarbij het vaak ging over haar eigen moeder.
Louise Bourgeois, Zelfportret, 2007
Yayoi Kusama gebruikt in haar werk bijna altijd stippen. Ze verwijzen naar de bloemenvelden die ze ooit zag. Ook dit zelfportret is opgebouwd uit polkadots. De korte bob maakt dit zelfportret extra herkenbaar!
Yayoi Kusama, Zelfportret,