Loire: arm en rijk - Gort over de grens
Golvende heuvels, uitgestrekte wouden en prachtige wijngaarden met de beste wijnen. Geen wonder dat de Franse koning en alle edelen uit Parijs hier hun kastelen lieten bouwen. Ilja drinkt een super chique wijn bij een heuse baron. Maar hij gaat ook op bezoek bij circusartiesten, de meest ontembare rivier van Frankrijk; de Loire, een geitenboerin en een wijnhuis met een belabberd imago.
Château de Chenonceau
Een prachtig kasteel met een bijzonder verhaal, dat 500 jaar geleden werd gebouwd door koning Francois de eerste. Zijn ‘niet bijster getalenteerde’ zoon Henry, die getrouwd was met Catharina de’ Medici, erfde het.
Maar toen Henry stierf, liet hij het kasteel niet achter aan zijn vrouw, maar aan zijn maîtresse; de hertogin van Valentinois. Dat liet Catherine niet over haar kant gaan en ze gooide de maîtresse uit huis en ging zelf in het kasteel wonen. Door deze gebeurtenissen kreeg het kasteel de bijnaam Château des Dames.
Machtigste vrouw van Europa
Catharina werd regentes van Frankrijk en de machtigste vrouw van Europa. Ze besteedde een fortuin om het kasteel naar haar smaak te laten verbouwen; een immense wijnkelder met de fijnste wijnen, een hele vleugel voor alle bedienden en de mooiste hofdames van Europa.
Circuswagens
Van het kasteel gaat Gort naar de woonwagens van een klein circus, een groter contrast is er bijna niet. De bewoners van Cirque Bidon leven een eenvoudig leven en genieten van de dieren, de natuur en het langzame tempo. ’s Avonds is het hele dorp uitgelopen om de voorstelling bij te wonen.
De ontembare Loire
De wijnboeren aan de rivier de Loire zagen hun wijngaarden geregeld overstromen en bouwden dijken. Maar de Loire liet zich niet temmen en spoelde de dijken weg. Pas in 1500 begrepen ze dat de de rivier zich niet laat indammen en nu is de Loire de enige wilde rivier in Frankrijk.
Gabare
Ilja stapt in een traditionele zeilboot, de Gabare. In de Loire wordt al sinds de Middeleeuwen wijn gemaakt. De boeren exporteerden hun wijn naar Parijs, waar de rijke edelen woonden. Om niet ten prooi te vallen aan struikrovers, was de veiligste manier om te reizen over het water per gabare, een houten platbodem.
Wijnmakers met koninklijk bloed
Een wijnhuis dat al eeuwenlang wijn maakt ligt in Pouilly-Sur-Loire van de familie Ladoucette, wijnmakers met koninklijk bloed gesitueerd in een van de mooiste kastelen van de Loire. Het kasteel telt 100 kamers en 360 vensters. Er zijn zelfs 4 mensen nodig om het schoon te houden.
Kasteel in Loire
Het kasteel diende in de eerste Wereldoorlog als ziekenhuis en bood onderdak aan honderden patiënten, heel 'Downton Abbey'. De baron woont in het kasteel, dat ook zijn privé museum is met onder meer Hollandse meesters. Normaliter ontvangt hij geen bezoek, maar voor Ilja maakt hij een uitzondering.
Kwaliteitswijn
De wijn van dit huis zijn duurder dan andere soorten wijn, zo is de Pouilly Fumé 80 euro. Wat is het geheim? De baron zegt de allerbeste grond te hebben voor de sauvignon blanc, die zij al twee eeuwen produceren. Hij ontdekte per toeval dat een twintig jaar oude witte wijn nog steeds goed was. Vanaf toen ging hij witte wijn verkopen die lang moet rijpen.
De wijnproeverij wordt afgesloten met het kroonjuweel van de sauvignon blanc, waarvoor louter het sap van de eerste persing goed genoeg is. Een wijn die alleen maar wordt gemaakt in de beste oogstjaren.
Geiten B&B vol liefde
Om de hoek van het ernorme kasteel woont een vriendin van Ilja in een oud vervallen geitenboerderijtje. Alexandra behandelt haar geiten met veel liefde; de geiten die geen melk meer geven mogen blijven. Daarom is er ook een geitenbejaardentehuis waar de ouwetjes hun laatste dagen slijten en blijft hen het slachthuis bespaard.
Leonardo da Vinci, de eerste vegetariër
In de Renaissance woonde Leonardo da Vinci in dit gebied. Ilja bezoekt een restaurant met een zeer bijzondere chef Sieur Sausin, die in Renaissance-stijl kookt met groenten uit eigen moestuin. Hij maakt de soep naar origineel recept van Leonardo da Vinci. Een groentensoep, want Leonardo da Vinci was tegen het doden van dieren en daarmee één van de eerste vegetariërs.
Eten als Leonardo da Vinci
Touraine de migraine
Ilja vervolgt zijn reis naar een verdoemd stuk land: Touraine. De druivenoogst is in volle gang. Hier gebeurt dat machinaal, ook het druivenpersen gaat machinaal. Takjes en insecten worden gewoon mee geperst. Voor vele wijnboeren een vloek. De meeste wijnkenners geven de voorkeur aan handmatig oogsten en sorteren.
Heeft dat invloed op de smaak? De makers zelf vinden hun wijn de beste sauvignon ter wereld en zijn trots op hun product. En daar gaat het uiteindelijk om: rijkdom is het glas heffen met vrienden. Santé!
Gort over de Grens is woensdag 8 februari te zien om 20.28 uur op NPO 2, daarna is de uitzending terug te zien op NPO Start.