De hoed van Ernst Casimir
Is de vilten hoed die in het Rijksmuseum ligt werkelijk de hoed die Ernst Casimir, voorvader van koning Willem-Alexander, ophad toen hij in 1632 door een dodelijke kogel in zijn hoofd werd getroffen? Het onderzoeksteam van het Rijksmuseum, bestaande uit Martine Gosselink, Robert van Langh en Stephanie Archangel, haalt de waarheid boven water.
Via historisch en materiaaltechnisch onderzoek wordt getracht de geschiedenis te reconstrueren. Wat gebeurde er op die bewuste dag in Roermond? Is het gat in de vilten hoed daadwerkelijk een kogelgat? En was de hoed echt eigendom van Ernst Casimir?
Kogelgaten en DNA-sporen
Het onderzoeksteam van het Rijksmuseum pluist de archieven van het Koninklijk Huisarchief uit, op zoek naar informatie over de herkomst van deze bijzondere hoed. In de papieren van Willem de Vijfde doen ze een belangrijke en bepalende ontdekking binnen het historisch onderzoek.
Voor het materiaaltechnisch onderzoek wordt de hulp van het Nationaal Militair Museum te Soesterberg ingeschakeld. Liggen er in het museum 17e-eeuwse kogels en wapens die kunnen worden gebruikt bij de schietreconstructie? De reconstructie wordt uitgevoerd in samenwerking met het Nederlands Forensisch Instituut in Den Haag, waar tevens wordt gezocht naar menselijke resten op de hoed. DNA-experts proberen vervolgens de sporen te matchen met gegevens uit het Koninklijk Archief.
“Is het gat in de hoed daadwerkelijk een kogelgat?”
Koninklijk Huisarchief
Sinds 1895 staat er in de tuin van Paleis Noordeinde in Den Haag een archiefgebouw, geïnitieerd door Koningin-regentes Emma. Particuliere archieven, de bibliotheek, kunstverzamelingen en andere collecties werden bijeengebracht. In 1945 werd het archief uitgebreid en kwam de directeur van de historische kunstcollecties van de paleizen aan het hoofd te staan.
Sindsdien is het gebouw huisvesting van de Koninklijke Verzamelingen. In het archief liggen aquarellen, schilderijen, sculpturen, portretten, foto-albums, documenten, collecties boeken en bladmuziek en een grote verzameling kaarten en handschriften. In de documenten is veel van de geschiedenis van het Koningshuis terug te vinden.
Ernst Casimir: wie was dat ook alweer?
Ernst Casimir (1573 - 1632) was graaf van Nassau-Dietz, stadhouder van Friesland en stadhouder van Stad en Lande en Landschap Drenthe. Hij staat vooral bekend als militair leider tijdens de Tachtigjarige Oorlog, waar hij veldmaarschalk was. Na de dood van zijn oudere broer Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg volgde Ernst Casimir hem op als stadhouder van de Staten van Friesland. In juni 1632 werd Ernst Casimir tijdens een inspectie van de loopgraven bij een beleg van Roermond in zijn hoofd geschoten. De vermoedelijke kogel die hem raakte én de hoed die hij op dat moment waarschijnlijk droeg, liggen in de vaste collectie van het Rijksmuseum in Amsterdam.
Meer ontdekken over Ernst Casimir en het onderzoeken van DNA en bloedvlekken? Kijk dan naar 'Historisch Bewijs Extra - Van microscoop tot isotoop' . In het NPO 2 Extra-programma kijk je mee over de schouders van experts en onderzoekers en ontdek je meer over de innovatieve onderzoekstechnieken die worden gebruikt bij de waarheidsvinding in het programma. In de derde aflevering word je door het Nederlands Forensisch Instituut meegenomen in innovatief DNA-onderzoek en bloedvlekanalyse.