Het laatste meesterwerk van Salvador Dalí

Als je het gebouw van het Teatre-Museu Dalí in Figueres (Spanje, Catalonië) ziet, waan je je zo in de Efteling of een andere sprookjeswereld. Het gebouw is donkerroze of lichtrood, er balanceren enorme eieren op de rand van de buitenmuren en er zitten broodjes tegen de gevel geplakt. Het museum wordt gezien als Dalí's laatste grote werk.

Toch is de huidige gevel niet het uiterlijk dat het gebouw altijd heeft gehad. Het gebouw kent zijn oorsprong als stadstheater: Teatro Municipal de Figueres. In de Spaanse Burgeroorlog werd het verwoest door een brand, waardoor vrijwel alleen het geraamte overbleef.

Niet een schilderij, maar een museum als donatie

Ramon Guardiola Rovira, burgemeester van Figueres (tussen 1960 en 1973), vroeg Dalí begin jaren zestig om één van zijn werken aan het Museu de l’Empordà te doneren. Museu de l’Empordà heeft een collectie die terug gaat tot de 19e eeuw, met geleende werken van het Prado Museum en tegenwoordig ook hedendaagse kunst. Maar Dalí wilde niet één enkel werk doneren aan zijn stad Figueres, maar een heel museum: 'Where, if not in my own town, should the most extravagant and solid of my work endure, where if not here? The Municipal Theatre, or what remained of it, struck me as very appropriate.' 

De wereld van Salvador Dalí

Dalí bedacht en ontwierp alles in het museum zelf, tot in de kleinste details. Vanaf de jaren zeventig richtte hij zich helemaal op museumproject. Dalí: 'It's obvious that other worlds exist, that's certain; but, as I've already said in many other occasions, these other worlds are inside ours, they reside on earth and are precisely at the centre of the dome of the Dalí Museum, which contains the new, unsuspected and hallucinatory world of Surrealism.' Als bezoeker van het museum word je ondergedompeld in de unieke en boeiende wereld van Dalí. Je ziet de artistieke reis die hij maakte aan de hand van zijn werken: van zijn eerste artistieke ervaring en het surrealisme tot zijn passie voor wetenschap.

Het stadstheater als droomlocatie

Het was Dalí’s specifieke wens om het museum voort te bouwen op de overblijfselen van het Teatro Municipal de Figueres. En dat was niet zonder reden. De herinneringen aan het stadtheater dateren uit Dalí's jeugd. Als kleine jongen kende hij het stadstheater al. Daarnaast is het de plek waar zijn schilderijen voor het eerst tentoon werden gesteld tijdens een groepstentoonstelling in 1919. Zelf gaf Dalí drie redenen waarom het oude theater dé plek moest zijn voor het museum: ‘first, because I am an eminently theatrical painter; second, because the theatre stands right opposite the church where I was baptised; and third, because it was precisely in the hall of the vestibule of the theatre where I hosted my first exhibition.' 

Sterven in je laatste meesterwerk

Dat het stadstheater een gebouw is dat alom aanwezig was in het leven van Dalí is wel duidelijk, zelfs tot het einde. Na het overlijden van zijn vrouw in 1982 ging de gezondheid van Dalí snel achteruit en leefde hij alleen in zijn appartement. Hij overleed in 1989 aan een hartstilstand in, naar het schijnt, de Torre Galatea van zijn eigen museum. Daar werd hij ook begraven in een crypte onder de glazen koepel; dus in zijn laatste meesterwerk.