Wetenschapsjournalist Jurgen van Teeffelen over paralympische sport

AVROTROS

"Vanwege de achterstand die de paralympische sport heeft, worden atleten die meedoen aan de Paralympische Spelen vaak nog niet als volwaardige topsporters beschouwd. Maar als je ziet hoe serieus Jetze Plat met zijn sport bezig is wat betreft training, materiaal, voeding, et cetera, kan alleen maar geconcludeerd worden dat Plat ware topsport bedrijft", vertelt wetenschapsjournalist Jurgen van Teeffelen.

Vergeleken met de valide topsport staat de paralympische sport nog behoorlijk in de kinderschoenen. Jurgen: "In 1960 werd weliswaar al een eerste editie van de Paralympische Spelen in Rome gehouden, maar eigenlijk is dit sportevenement pas in 2012 serieus op de kaart gezet. Toen werd de stad die de Olympische Spelen toegewezen kreeg, ook verplicht om de Paralympische Spelen te organiseren.

De paralympische triatlon (paratriatlon) stond voor het eerst in 2016 op het programma en het is makkelijk te raden wie er meteen met de gouden plak vandoor ging: Jetze Plat, uiteraard."

AVROTROS

 

Handbike op maat gemaakt

"Voor een paralympische atleet is het materiaal vaak nog belangrijker dan voor een valide atleet. Zonder bijvoorbeeld blades of een rolstoel kunnen zij namelijk hun sport niet eens beoefenen. Maar omdat elke atleet een unieke beperking heeft, is maatwerk hierbij essentieel.

Dit belang heeft Jetze Plat al vroeg in zijn sportcarrière onderkend en zijn handbike en rolstoel zijn dan ook heel geavanceerd: gemaakt van lichtgewicht maar heel sterk materiaal, uitgebreid getest in het lab en de windtunnel, en helemaal op het lichaam van Plat afgestemd." 

Zo zit de handbike van Jetze Plat in elkaar

Fysiologisch experiment

Voor de wetenschap zijn paralympische sporters interessante materie. Jurgen: "Jetze Plat kan beschouwd worden als een exceptioneel ‘fysiologisch experiment’, niet alleen voor zijn trainer maar ook voor de wetenschap."

Flinke krachtexplosie

Uit onderzoek bij valide sporters is inmiddels vrij veel bekend over hoe het lichaam zich aanpast aan inspanning en training, maar van atleten met een beperking is die informatie nog heel schaars. Zulke brede schouders en sterke armspieren zie je weliswaar ook bij bijvoorbeeld krachtsporters, maar meestal hoeven zij maar in een hele korte tijd een flinke krachtsexplosie te leveren."

De wetenschap kan veel leren van Jetze Plat

"Jetze Plat moet tijdens zijn wedstrijden bijna continu zijn armen gebruiken en dat soms urenlang. Bovendien is voor hem behalve kracht ook spiercoördinatie uiterst belangrijk om zo efficiënt mogelijk in de handbike en de rolstoel vooruit te komen. Dit laat zien dat de spieradaptaties bij Plat op een unieke wijze tot stand zijn gekomen." 

Sportlab Sedoc terugkijken