Afl. 6 - Avonturen in Parijs

AVROTROS

Hoe verging het Frida Kahlo in Parijs? Kon André Breton zijn belofte over een solotentoonstelling waarmaken? In de zesde aflevering van Krabbé zoekt Kahlo krijgt Frida genoeg van de ‘artistieke klootzakken’ in Parijs. Al ziet ze ook een hele andere kant van de stad. 

De zesde aflevering van Krabbé zoekt Kahlo zie je dinsdag 4 oktober 2022 om 20.30 uur op NPO 2. Of kijk de uitzending (terug) via NPO Start

Frida’s tentoonstelling in New York was een groot succes. Na lang twijfelen gaat ze toch in op de uitnodiging van André Breton om naar Parijs te komen voor een solotentoonstelling. Ze vindt het spannend, maar Diego denkt dat het haar internationale doorbraak kan gaan worden. 

Als ze op 21 januari 1939 in Le Havre aankomt is André Breton nergens te bekennen. Gelukkig ziet ze Jacqueline Lamba, de vrouw van Breton waar ze in Mexico een intieme relatie mee heeft gehad. En ze is niet alleen gekomen, maar met Dora Maar. Een belangrijk fotograaf en schilder en de muze van Pablo Picasso. 

Frida Kahlo een surrealist?

Breton zit ondertussen in een café in Parijs met zijn vrienden, waaronder Salvador Dalí en Man Ray. Hij heeft in Parijs een grote reputatie als dichter en schrijver over kunst en lanceerde met succes het surrealisme als een nieuwe kunstvorm. 

“I would rather sit on the floor (..) and sell tortillas, than have anything to do with those “artistic” bitches of Paris.”
schrijft Frida als ze met Breton mee is geweest naar het café
AVROTROS

Jeroen Krabbé voor het café waar André Breton zat te drinken

De surrealisten lieten ook vrouwen toe, die tot dan toe derderangs schilders waren. Frida wordt door Breton ook ingedeeld bij de surrealisten. Zelf heeft ze altijd gezegd dat ze geen surrealist is. Ze schildert haar realiteit. Desondanks zag ze ook dat het handig was, want het was wel dé stroming van het moment die op veel aandacht kon rekenen.  

Frida slaapt tien dagen op een matrasje op de grond bij Breton en Lamba. Maar de relatie tussen het echtpaar is verzuurd en ze verblijft op de kamer van hun dochter. Na tien dagen ontvlucht ze het volgepropte appartement en ruilt ze het in voor een kleine kamer, zonder wc of stromend water, in een hotel. 

De stad van de liefde

Frida heeft haar vrijheid en privacy weer terug, maar maakt zich grote zorgen over haar solotentoonstelling. Breton blijkt nog niets te hebben gedaan en haar schilderijen staan vast bij de douane. Maar gelukkig ontmoet ze kunsthistoricus Michel Petitjean. Hij helpt en steunt haar met de schilderijen en de tentoonstelling. 

Michel en Frida worden halsoverkop verliefd. Hun affaire is lang geheim gebleven. Pas twee tot drie jaar geleden kwam het naar buiten toen de zoon van Michel er een boek over schreef. Michel en Frida hebben het fijn samen tot zij hartstikke ziek wordt. Ze moet naar het ziekenhuis en blijkt een nierinfectie te hebben.

Deze tekening maakte Dora Maar van Frida Kahlo

Uiteraard wordt ze daar bezocht door Michel en Jaqueline, maar ook Dora Maar en Picasso komen langs. Picasso vindt Frida enig. Hij leert haar een Spaans liedje om haar op te vrolijken. Ze vindt het zo leuk dat ze het uit haar hoofd leert en tot haar dood blijft zingen. Van Dora krijgt ze oorbellen in de vorm van handjes. Ze hadden allebei wat met handen en Frida schildert de oorbellen later in een zelfportret. 

AVROTROS

Frida Kahlo - Zelfportret opgedragen aan Dr. Eloesser (1940)

Als Frida is hersteld, krijgen zij en Michel de kans een tijdje samen te wonen in het huis van de beroemde kunstenaar Marcel Duchamp. Zijn vrouw, Mary Reynolds, had ze aangeboden haar huis te gebruiken, terwijl zij naar het zuiden waren. Frida’s tentoonstelling komt er nu eindelijk aan.

Het moment van de waarheid

Maar Frida blijkt belazerd door Breton. Het is namelijk helemaal geen solotentoonstelling. Breton heeft een tentoonstelling georganiseerd over Mexico. Met onder andere 'objecten', ofwel poppen die voor Frida heel normaal zijn en horen bij de Dag van de Doden. Ook staat er op het affiche ‘Frida Kahlo de Rivera’. Zo staat ze weer in de schaduw van haar man. 

Toch is het niet alleen maar ellende. Haar werk ‘De lijst’ (1938) blijkt hét succes van de tentoonstelling. Kandinsky en Miró komen met de grootste complimenten naar haar toe. En Pablo Picasso schrijft in een brief naar Diego: ‘Nog jij, nog ik, zijn in staat om zo’n mooi portret te schilderen als jouw vrouw dat heeft gedaan.’

AVROTROS

Frida Kahlo - De lijst (1938) © Coll. Centre Pompidou / Dist. Rmn-Gp

Er wordt niets verkocht op de tentoonstelling. Het zijn onzekere tijden, iedereen is bezig met de oorlog. Maar er is een uitzondering. Een vertegenwoordiger van de Franse nationale collectie koopt het bovenstaande zelfportret van Frida voor het Louvre! Het maakt haar in een klap beroemd.

'Diego liet me vertrekken, maar wij nemen nooit afscheid'

Het naderende vertrek op 25 maart 1939 uit Le Havre komt eraan. En dat betekent dat Frida afscheid moet gaan nemen van Michel maar ook van Jacqueline. Vanaf de boot schrijft ze Jacqueline: ‘Het water, de boot en de pier bij vertrek maakten je zo klein in mijn ogen. Gevangen in dat ronde raam, waar je naar keek om me in je hart te houden. Diego liet me vertrekken, maar wij nemen nooit afscheid.’ 

Ze vaart een spannende toekomst tegemoet. Frida heeft besloten te gaan scheiden van Diego. Ze wil niet meer in zijn schaduw staan.