Prospects: Playtime met Annabel van Royen

De kunst van Annabel van Royen draait om tijd, verandering en de vloeiende grens tussen ‘zijn’ en ‘dingen die zijn’. Haar werk is een poëtische zoektocht naar orde in de chaos, waarin ze herinneringen, ervaringen en grote existentiële vragen met elkaar verweeft. Hoe geven we betekenis aan de wereld om ons heen? Die vraag keert telkens terug in haar werk.

Hoewel Van Royen antwoorden zoekt op filosofische vraagstukken, vind je geen eenduidige antwoorden of zwart-witoplossingen. Haar werkwijze weerspiegelt de complexiteit van herinnering, identiteit en tijd, waarin structuren voortdurend verschuiven en betekenis nooit vastligt. In plaats van helder afgebakende uitkomsten biedt haar praktijk ruimte voor twijfel, onderzoek en spel. Problemen worden niet opgelost, maar opengelegd en onderzocht vanuit verschillende perspectieven, waardoor nieuwe verbindingen en inzichten kunnen ontstaan. Dit maakt haar werk niet alleen visueel gelaagd, maar ook conceptueel dynamisch: een voortdurende dialoog tussen orde en verwarring, tussen controle en loslaten.

Hunebedden: Tijd en aanraakbaarheid

De eerste reeks werk van Annabel is een prachtige vorm van onderzoek naar haar fascinatie voor tijd op een enorme schaal en materialiteit. Een van de vele werken uit deze reeks is Touching Stone (Grid) uit 2018. Samen met haar vader bezocht ze alle hunebedden in Nederland en onderzocht ze hun essentie door middel van fotografie. Verschillende fotografische technieken werden gebruikt om de invloed en de relatie van de stenen tot hun omgeving en de tijd vast te leggen. Van Royen deed dit vervolgens in Frankrijk met Roche Branlante, een stenenpark in Minsk en zelfs met de manier waarop mergelsteen verweert en wordt bekrast door de tijd heen. Zo symboliseert deze reeks de overstijging van tijd en soort: een mens raakt een massief, prehistorisch monument aan en overbrugt daarmee duizenden jaren.

Vroege werken: Zelfportret van een jong meisje

Van Royens ervaring met fotografie begon rond haar elfde jaar met zelfportretten die ze maakte met de zelftimer op een digitale camera en een webcam. Dit medium bood haar een manier om zichzelf te ontdekken en haar identiteit vorm te geven. Om een wereld te bouwen waarin ze zelf de controle had. Deze controle en fascinatie voor zelfrepresentatie bleven een rode draad in haar latere werk. Portretfotografie werd de kern van haar praktijk, van waaruit ze experimenteerde met andere technieken en concepten.

Haar eerste pogingen om herinneringen via fotografie te hercontextualiseren, leidden tot de serie (Self)Portrait of a Young Girl. Kun je door middel van fotografie een nieuw beeld van je vroegere zelf creëren? Op het eerste gezicht tonen de werken portretten van jonge meisjes, maar bij nadere inspectie blijkt dat de modellen kleding dragen uit Van Royens eigen jeugd. De accessoires, zoals armbanden en sleutelhangers met haar naam, versterken de vervlechting tussen haar verleden en het heden. Ook de manier waarop de modellen kijken is belangrijk. De blikken schommelen tussen kracht en kwetsbaarheid, een interessant contrast dat erg past bij de leeftijd. Op deze manier verkent ze de mogelijkheid om haar vroegere zelf opnieuw te presenteren en op een nieuwe manier regie te nemen over haar verleden. Met drie zwart-wit portretten uit deze reeks won ze de Rabo Photographic Portrait Talentprijs in 2019.

Playtime: Tijd als spel

De serie Playtime, te zien bij Prospects tijdens Art Rotterdam, brengt veel van deze thema's samen en markeert een nieuwe fase in Van Royens praktijk. Hierin ensceneert ze subtiele verstoringen in tijd, identiteit en geheugen. De titel verwijst zowel naar spel als naar tijd: spel als een open, intuïtief proces, en tijd als iets niet-lineairs, dat herbezocht en hervormd wordt.

In Playtime vinden we een foto uit de bovengenoemde reeks. Maar bijvoorbeeld ook een cyanotype van een onscherpe abacus. Een cyanotype is een oude fotografische techniek die blauwdrukken produceert. Het proces maakt gebruik van lichtgevoelige chemicaliën, die reageren op ultraviolet licht, en resulteert in een intense blauwe tint. Wat de cyanotype bijzonder maakt, is de eenvoud van het proces en de unieke, artistieke uitstraling van de blauwdrukken. Het gebruik van cyanotype in Van Royens werk voegt een gevoel van ambacht en retro-techniek toe, terwijl het tegelijkertijd haar onderzoek naar systemen en logica in beeld brengt. Archiefbeelden uit haar jeugd, zoals een foto van de handen van vrienden die samen een ster vormen en oude webcamfoto’s met een vriendin, worden opnieuw gepresenteerd. Zo komen oude en nieuwe manieren van beeld maken samen. Maar vormen ze ook een subtiele kritiek naar een kapitalistische maatschappij die altijd op zoek is naar “het beste”. 

Transformatie als kern

Annabel van Royen gebruikt fotografie om nieuwe werelden te creëren, nieuwe betekenissen te smeden of connotaties te onderzoeken bij oude narratieven. Haar werk wordt gekarakteriseerd door transformatie: niet alleen op het niveau van betekenis, maar ook in het proces zelf, waarin fotograaf en modellen gezamenlijk een nieuw beeld scheppen. Zo ontstaat er een spinnenweb van series die met elkaar vervlochten zijn, waarin connecties ontstaan die op het eerste gezicht misschien los van elkaar lijken te staan, zoals stenen en portretten. Maar wanneer je haar oeuvre van een afstand bekijkt, blijkt dat elk draadje zorgvuldig op zijn plaats is gezet, als een complex geheel waarin alles met elkaar samenhangt. Playtime vormt daarin een nieuw hoogtepunt: een ruimte waarin verleden en heden, spel en systeem, persoonlijke herinnering en collectieve betekenissen samenkomen en opnieuw worden bevraagd.

Wil je op de hoogte blijven van het werk van Annabel van Royen? Volg haar op Instagram via @annabelvanroyen of via www.annabelvanroyen.com