Iconische werken in Man en Kunst
Ze zijn inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden: De Nationale Museumweek en het tv-programma Man en Kunst. Presentator Lucas De Man vertelt het bijzondere verhaal achter vijf kunstwerken uit de vaste collectie van Nederlandse musea en hij belandt dit seizoen zelfs in de houdgreep op de judomat...
Deze reeks komt het werk van kunstenaars Yves Klein, Anna Boch, Samuel van Hoogstraten, Lotti van der Gaag en Yinka Shonibare aan bod.
Maandag 1 april: Yves Klein
Dit jaar trapt De Man af in zowel het Van Abbemuseum als op de mat in judopak als ode aan de man van het blauw die eigenlijk judoka wilde worden: Yves Klein (1928-1962). Hij was één van de grootste kunstenaars van de 20e eeuw en maakte ‘het perfecte blauw’, hij nam er zelfs patent op.
De Man bezoekt zijn werk ‘Monochrome bleu, sans titre’ uit 1959. Eigenlijk droomde Yves Klein van een carrière als judoka; hij haalde op zijn 25e als een van de weinige Europeanen zelfs de vierde 'Dan' zwarte band. Toch liet hij al zijn ippons links liggen en koos hij voor het kunstenaarschap.
Gedurende zijn leven experimenteerde hij met verschillende manieren om zijn blauw op de voorgrond te krijgen, waaronder zelfs ‘levende penselen', lichamen als kwast!
Dinsdag 2 april: Anna Boch
In Nederland staat de Belgische kunstenares Anna Boch (1848-1936) bekend als de enige persoon die een werk van Vincent van Gogh kocht toen hij nog leefde. Zelf was ze een zeer goede landschapsschilder en tevens autofanaat die er graag op uit trok met de vierwieler. Zelf mocht ze als vrouw nog niet rijden.
Boch was de vroegste vrouwelijke kunstenaar in de collectie van het Stedelijk Museum Amsterdam, waar De Man haar schilderij ‘Femme dans un Paysage’ in deze tweede aflevering er uitlicht. Het zou één van de allerlaatste werken zijn die ze aan een museum verkoopt.
Woensdag 3 april: Samuel van Hoogstraten
In de derde aflevering staat het omvangrijke schilderij ‘Perspectiefstuk met een lezende jongeman in een renaissancepaleis’ van Samuel van Hoogstraten (1627-1678) centraal. Van Hoogstraten is de 17de-eeuwse meester van het perspectief, de doorkijkjes en 'bedriegertjes'.
Hij was een leerling van Rembrandt en gooide hoge ogen aan het hof van Ferdinand III in Wenen en in adellijke kringen van Londen. Ook was hij vooraanstaand Dordtenaar en Muntmeester in zijn geboortestad, waar presentator Lucas De Man zijn werk tijdens deze aflevering bezoekt.
Donderdag 4 april: Lotti van der Gaag
Beeldend kunstenaar Lotti van der Gaag (1923-1999) maakte speelse, vrije, fantasierijke beelden en had dezelfde vormentaal als de Cobra -groep, maar maakte er geen onderdeel van uit. In Parijs werkte Van van der Gaag in hetzelfde pand als Karel Appel en Corneille.
Ze groeide uit tot dé pionier van de Nederlandse beeldhouwkunst van de twintigste eeuw. Presentator Lucas De Man vertelt er alles over, onder andere vanuit het Cobra Museum in Amstelveen, waar haar kunstwerk De Gek te bewonderen is.
Vrijdag 5 april: Yinka Shonibare
Vanuit de ridderzaal van Kasteel Helmond vertelt Lucas De Man over de wereldberoemde Brits-Nigeriaanse kunstenaar Yinka Shonibare (1962) en zijn werk. Kleurrijk bedrukte Afrikaans aandoende stoffen zijn hét handelsmerk van Shonibare, zoals in zijn kunstwerk Cannonball Heaven ook te zien is.
Zijn beelden hebben geen hoofd en daarmee geen expressie, geen identiteit, geen afkomst en geen kleur. Het werk van Shonibare wordt vaak geassocieerd met kolonialisme. Hij is geëngageerd en activistisch maar verpakt zijn boodschap elegant en subtiel. Bewustwording creëren doet hij liever met speelse schoonheid dan met een opgeheven vinger. Lucas De Man komt hiervoor in het LAM museum en het Van Abbemuseum.
Man en Kunst zie je vanaf 1 april bij AVROTROS op NPO 2. Maandag om 22.00, dinsdag, woensdag en donderdag om 22.30 en vrijdag om 22.10 uur.
Welke muziek past bij het kunstwerk?
Welke muziek zou er geklonken hebben in de ateliers van de kunstenaars of welke muziek komt bij je op als je naar het kunstwerk kijkt?
In radioprogramma De Klassieken zoekt Ab Nieuwdorp samen met luisteraars passende muziek bij de kunstwerken van Man en Kunst. Luister van 1 t/m 5 april tussen 9 en 12 uur naar NPO Klassiek of neem een kijkje op npoklassiek.nl/manenkunst.