Henri Matisse: van nieuwe muze tot laatste opdracht

De laatste aflevering van Krabbé zoekt Matisse zie je zondag 22 december 2024 om 20.25 uur bij AVROTROS op NPO 2. 

Ondanks de lange lieve brieven van Matisse aan zijn vrouw Amélie heeft zijn verre reis naar Tahiti en Fakarava hun relatie verder verzwakt. Weer in Nice trekt Matisse zich steeds meer terug in zijn nieuwe atelier.

‘You made an enormous mistake.’

Hij krijgt een opdracht van een van de belangrijkste verzamelaars van Amerika, Dr. Albert C. Barnes. Matisse werkt een jaar lang elke dag aan het grote werk, maar als het eenmaal af is blijkt er iets verschrikkelijk mis. 

Matisse vergist zich met het omrekenen van feet naar centimeters. Barnes wil dat Matisse opnieuw begint. Zo is Matisse weer een vol jaar bezig en dat tegen een lage vergoeding. Hij hoopt dat dit werk zijn doorbraak wordt in de Verenigde Staten, maar uiteindelijk krijgt niemand het werk te zien.

Een muze

Matisse keert totaal gedesillusioneerd terug naar Nice. Terwijl Amélie zieker en zieker wordt, huurt Matisse een jonge assistente in: Lydia Delectorskaya. Ze helpt bij de zorg voor Amélie en helpt tegelijkertijd Matisse bij het schilderen. 

Als de zieke Amélie in 1938 merkt dat Lydia haar plaats in het huis en het atelier heeft ingenomen, eist zij haar vertrek. Alleen Matisse kan niet zonder Lydia, ze is zijn muze geworden. Het wordt het einde van de relatie tussen Amélie en Matisse. In 1939 vertrekt Amélie definitief naar Parijs.

Ziekte en oorlog

En dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit. Matisse kan niet wennen aan het idee om te gaan scheiden. Hij stort zich op zijn werk, maar worstelt steeds meer met zijn gezondheid. Hij heeft darmkanker en moet geopereerd worden in Lyon. 

Wat Matisse niet weet is dat zijn dochter Marguerite (als koerier) en zijn vrouw Amélie (als typiste voor de Engelse geheime diensten) actief zijn in het verzet. Beiden worden door de Gestapo opgepakt en opgesloten. Gelukkig weet Marguerite te ontsnappen en komt ook Amélie vrij. Als de broze Matisse hiervan hoort, stort hij in. 

Knipselwerken en zijn laatste grote opdracht

Matisse en Lydia ontvluchten Nice vanwege de dreigende bombardementen en ze komen terecht in een villa in Vence. De inmiddels half-invalide Matisse zit veel in zijn rolstoel en kan niet meer staand schilderen.

Wel maakt hij de mooiste knipsels, die Lydia voor hem op de muur prikt. Picasso valt er stil van als hij op bezoek is. 

Voor Matisse sterft, stort hij zich samen met Lydia nog op één grote opdracht, waarin één kleur de hoofdrol speelt.