Corsica: Eigenwijs eiland - Gort over de Grens
In het betoverende Bonifacio duikt Ilja Gort in het leven van Napoleon en vaart het zeegat uit met een robuuste Corsicaanse visser. Terug aan land wil hij een Corsicaanse ezel mee naar huis nemen en verdwaalt hij in de plaatselijke prikstruiken, de Maquis. Gelukkig weet hij daar een heerlijk illegaal likeurtje van te stoken. Hij onderwerpt zich aan zwarte magie, krijgt het boze oog en beleeft de zwanezang van vier zangers in de stromende regen.
Eeuwenlang was het Franse eiland Corsica in handen van Italianen. Zij beschermden het eiland door grote torens te bouwen, zodat ze piraten aan zagen komen. Als zij in het vizier lagen, dan bliezen ze met grote schelpen naar de volgende wachttoren. Zo konden de wachters zich klaarmaken voor een aanval.
Uiteindelijk verloren de Italianen het stuk land toch aan de Fransen. Maar zeg nooit tegen de mensen dat ze Frans zijn of Italiaan. Zij beschouwen zichzelf echt als Corsicaan.
Een weiland vol ezels
Op Corsica worden ezels al duizenden jaren gebruikt. Aanvankelijk om ladingen te vervoeren over de onbegaanbare bergpaden. Maar als je vroeger een ezel bezat, dan was je een rijk man. Als je twee ezels bezat, dan stond je in de quote vijfhonderd.
Het dier is voor veel Corsicanen nog steeds erg belangrijk. Zij zeggen dan ook ‘De ezels is zo koppig als een Corsicaan’ in plaats van ‘Zo dom als een ezel’.
Gort zijn favoriete dieren; ezels
Druiven houden van muziek
Gort gaat op bezoek bij Jean-Charles, een wijnboer die het beste voor heeft met de aarde. Hij is een biologische wijnboer die de natuur dan ook intact houdt. De grond van zijn stuk land ploegt hij met een paard, in plaats van een machine.
En de druiven die Jean-Charles gebruikt voor zijn wijn, zijn typisch Corsicaans. Voor hem zijn de druiven erg belangrijk, dus ook de manier hoe hij met ze omgaat.
Jean-Charles doet de gekste dingen om van zijn Corsicaanse druiven een volle, smakelijke wijn te maken. Maar er is één geheim dat hij wel graag met ons wil delen. Druiven houden van muziek.
De beroemdste Fransman ter wereld
Wist je dat Napoleon geboren is op Corsica? De beroemdste Fransman ter wereld, was eigenlijk een Corsicaan. Napoleon senior was één van de voorvechters voor een onafhankelijk Corsica, totdat hij overliep naar de Fransen. Dat deed hij naar eigen zeggen vooral voor zijn zoon, Napoleon junior. Hij wilde graag een betere toekomst voor hem.
Napoleon kreeg een studiebeurs en ging naar Frankrijk, zodat hij kon worden opgeleid tot leger officier. De kleine Napoleon voelde zich daar niet thuis. Hij veranderde van een vrolijk boeren jochie, naar een stug eenzaam jongetje. Napoleon kreeg een pesthekel aan Frankrijk en besloot zich aan te sluiten bij de separatisten.
Maar net als zijn vader blijkt de jonge Napoleon wispelturig, want hij krijgt mot met de leiding van de Corsicaanse onafhankelijkheidsbeweging en loopt over naar de Fransen. Uiteindelijk besluit hij met een groot Frans leger om Corsica te veroveren. Vanaf dat moment is Corsica geen onafhankelijke Republiek meer, maar in handen van de Fransen. Tot op de dag van vandaag.
La Madonetta
Ilja krijgt het genoegen om mee te varen met Maurice, een echte visser. Hij gaat op pad om langoesten en vissen te vangen, maar alleen de volwassen zeedieren. De jonkies gaan snel terug de zee in om over tientallen jaren opnieuw gevangen te worden.
Tegelijkertijd vertelt Maurice aan Gort waarom de vuurtoren La Madonetta heet. De Corsicanen geloven dat het Mariabeeld, dat in de vuurtoren staat, hen zal beschermen als ze uitvaren.
Het boze oog
In de bergen van Corsica wonen vrouwen met bovennatuurlijke gaven. Een soort kruising tussen een waarzegster en duiveluitdrijver en die noemen ze signadora.
Ilja Gort gaat op bezoek bij een 93-jarige signadora. Zij onderzoekt of Ilja ‘het boze oog’ heeft. Daarvan wordt gelooft dat iemand die het boze oog heeft, een ander lelijk kan treffen met niets meer dan een boze blik. Wat blijkt nu? Ilja Gort heeft het boze oog.
Het boze oog
Prikkelstruiken
Voor Corsicanen is de verzamelnaam van alle struiken en planten die prikkelen Maquis. Vroeger maakten de Fransen gebruik van deze planten, door zich erin te verschuilen voor de vijand. Maar de Fransen zouden de Fransen niet zijn, als ze ook niet probeerden een lekker drankje te maken van deze Maquis.
Uiteraard wil Ilja dit drankje proeven, daarom laat Jean Jaques hem zien hoe hij dit drankje op een illegale manier maakt.
Gort over de Grens is woensdag 22 februari te zien om 20.30 uur op NPO 2, daarna is de uitzending terug te zien op NPO Start.