Willem de Winter over Jan Sluijters

Auteur: Willem de Winter is schilderijenexpert bij Tussen Kunst en Kitsch en makelaar en beëdigd taxateur in kunst en antiquiteiten.



Gedurende zijn hele loopbaan is het naakt een belangrijk thema voor Jan Sluijters geweest. In het begin poseerden zijn eerste en later zijn tweede vrouw, daarna, vanaf de jaren 20, werkte hij voornamelijk naar modellen. Zijn zoon, Jan Sluijters jr. ging af en toe naar het atelier om te kijken naar de modellen, hoewel zijn vader dat verboden had. Door het werk van hun vader vonden de kinderen van Sluijters het heel gewoon om afbeeldingen van naakten te zien.

Naakt of gedeeltelijk ontkleed, verschillende van zijn werken hebben aanleiding gegeven tot een ‘affaire’. Nu kijken we daar allang niet meer van op maar 100 jaar geleden was het weergeven van naakt lang niet zo vanzelfsprekend. In 1911 bijvoorbeeld werden 2 van zijn schilderijen uit het Stedelijk Museum in Amsterdam verwijderd omdat ze ‘onbehoorlijk, onkuis, aanstootgevend en ergerlijk voor het publiek’ zouden zijn. In 1934 ontstond er ook een relletje dat toen met een sisser afliep. Voor de firma Metz & Co had Sluijters een omslag voor een catalogus ontworpen met daarop een staande naakte vrouw. Deze afbeelding leidde tot een klacht bij de Haagse politie. Net op tijd ontdekte de politie echter dat een catalogus die een winkel aan haar klanten rondstuurt, niet onder de wetten op de openbare zedelijkheid viel. Met veel leedvermaak berichtte het dagblad Het Volk dat de zedenpolitie op het nippertje een blamage bespaart was gebleven.

Hoewel Sluijters allerlei onderwerpen heeft geschilderd en getekend is hij bij het grote publiek toch vooral bekend als ‘vrouwenschilder’. Ook in zijn eigen tijd was dat al zo, dat blijkt wel uit het feit dat hij in 1929 werd uitgenodigd om jurylid te worden bij de eerste Miss Holland verkiezing. Jan Sluijters begon zijn schildersloopbaan als een eigenzinnige rebel, die de goegemeente shockeerde, hij eindigde als de alom toegejuichte meester, de favoriet van het establishment en die reputatie heeft hij nog steeds.

Gegevens o.a. ontleend aan: Jan Sluijters Vrouwen, Mieke van der Wal, Waanders Zwolle, 2002.