Het eeuwige leven van mummies in Tussen Kunst en Kitsch Extra

AVROTROS

In ‘Tussen Kunst en Kitsch Extra’ wordt doorgepraat over één van de bijzondere vondsten uit een aflevering van ‘Tussen Kunst en Kitsch.’ Expert Mieke Zilverberg laat in het Rijksmuseum van Oudheden een mummie met een kralennet zien en laat zich vertellen hoe het balsemen in het oude Egypte ging. Hoe het hedendaags gaat hoort ze van een balsemer van het mortuarium op Schiphol. 

Extra informatie Tussen Kunst en Kitsch

In Singer Laren komt dit kralennet aan tafel. De eigenaresse heeft jaren geleden bij Tussen Kunst en Kitsch een kralen gezichtje voorbij zien komen en sindsdien is ze zelf op zoek geweest naar een exemplaar. Toen ze deze voorbij zag komen, vond ze het meteen erg mooi om te zien. De man verkocht er ook een lijst bij zodat ze het op een mooie manier op kon hangen. Ze heeft er 700 euro voor betaald en Mieke Zilverberg taxeert het op 2.500 euro.

AVROTROS

kralennet uitzending

AVROTROS

zonen van Horus

Het figuur op het kralennet stelt een gevleugelde scarabee voor, een mestkever, die symbool staat voor de eeuwigheid. Daaronder staan vier figuren die de vier zonen van Horus, de God van de bovenwereld, voorstellen. Ze stellen alle vier een orgaan voor. Amset, afgebeeld als mens de lever, Doeamoetef, afgebeeld als jakhals de maag, Hapy, afgebeeld als baviaan de longen en Kebehsenoef, afgebeeld als havik de darmen. Deze vier organen werden er uitgehaald zodat het lichaam langer bewaard kon worden zonder dat het ging rotten. De organen werden dan gebalsemd en in een speciale urn (canoop) meegegeven. Het lichaam werd daarna gebalsemd, in linnen gewikkeld en daar werd dan het kralennet overheen gelegd. 
De kralen zijn blauw, omdat blauw staat voor de hemel waar de doden naartoe gingen. De kralen zijn van faience gemaakt, dat is een fijne klei met een glasglazuur.

AVROTROS

voorbeeld gebruik kralennet

Een kralennet werd gebruikt om over een mummie heen te leggen. Vanaf 750 voor Christus werden de mummies niet meer in een kist gelegd, maar werden ze begraven met het kralennet over zich heen. De mummies werden bijna in zijn geheel bedekt door een kralennet, dus dit is een onderdeel van een groter geheel.

Eeuwig leven

De Egyptenaren wilden een eeuwig leven na de dood en de mummificatie en de kisten dienden als fysieke en magische bescherming. Een mummie werd in drie kisten begraven. 

AVROTROS

drie kisten per mummie

AVROTROS

mummiekisten voor de rijken

AVROTROS

mummie in kuilgraf

De oudste mummies zijn 5.000 jaar oud en de doden lagen in het hete woestijnzand in 'kuilgraven'. Een natuurljke mummificatie.

Hoe gaat het balsemen nu?

In het oude Egypte werden de meeste organen uit het lichaam verwijderd om daarna te balsemen. Dat dat heden ten dage niet meer gebeurt verneemt Mieke Zilverberg in het mortuarium van Schiphol, waar overledenen die naar het buitenland getransporteerd moeten worden nog gebalsemd worden. Alleen deze overledenen én die van het Koninklijk huis, komen in aanmerking voor een volledige balseming. 

AVROTROS

balsemer Bas de Leng

AVROTROS

balsemen oud Egypte

Tussen Kunst en Kitsch Extra zie je woensdag na ‘Tussen Kunst en Kitsch' om 21.30 uur op NPO 2 Extra. NPO 2 Extra vind je bij Ziggo op kanaal 222, bij KPN, Telfort en XS4ALL op kanaal 88 en bij T-Mobile op kanaal 381.