Jan Schoonhoven - R70-54

AVROTROS

Dit keer maakt het team geen reconstructie van een schilderij maar van een 3D-werk: een spierwit reliëf van de Delftse kunstenaar Jan Schoonhoven (1914-1994)  uit 1970. Een werk waarbij het spel tussen licht en schaduw centraal staat. 

Het geheim van de Meester over Jan Schoonhoven is dinsdag 12 februari om 21.05 uur te zien op NPO 2. Daarna is de uitzending op deze pagina terug te kijken. 

De meester van het wit

Schoonhoven woonde zijn hele leven in Delft. Overdag werkte bij de PTT (Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie) en in de avonduren maakte hij kunst. Bij de PTT werkte Schoonhoven met kaarten uit het kadaster, waar hij misschien ook wel inspiratie vandaan haalde. Hij staat bekend om zijn zwart-wit tekeningen en geometrische reliëfs in het wit, opgebouwd uit materialen als karton en papier-maché. 

Voor Het geheim van de Meester-team wordt het dus een zoektocht naar bruikbaar karton, de juiste verhouding voor de behangerslijm, originele oude kranten en de juiste tint wit. Een ontmoeting met zijn voormalig assistent Aad in ’t Veld geeft veel informatie maar legt de lat ook hoog; lukt het team het licht net zo te vangen als Schoonhoven?

AVROTROS

Charlotte en Berd met Aad in 't Veld, assistent van Schoonhoven

AVROTROS

Schoonhoven - R70-54

De Nul-beweging

Schoonhoven richtte in 1960 met kunstenaars Armando, Jan Hendrikse, Herman de Vries en Henk Peeters de Nul-beweging op en maakte antikunst. Ze zetten zich af tegen de traditionele methodes, materialen en het beeld van kunstenaars die in die tijd gebruikelijk waren. Verf werd vervangen door meer industriële en dagelijkse materialen als karton, watten, kurk en kranten. Ook maakten ze gebruik van een beperkt kleurenpalet (monochromie) met een of enkele simpele kleuren. Zo zien we bij Schoonhoven veel wit en zwart en bij Armando vooral zwart en rood. Daarnaast was ritme en regelmaat erg belangrijk door herhaling van vormen.

De onbelangrijke kunstenaar

Voor de Nul-beweging was de kunstenaar totaal onbelangrijk. Het kunstwerk moest een ‘objectief neutrale weergave van de werkelijkheid zijn’, zei Schoonhoven. Een kunstwerk zonder de emotie en handschrift van de maker, dus onpersoonlijk. Of we in de reconstructie de handtekening van Schoonhoven of Charlotte zullen zien is dus zeer de vraag.