Heb je ooit wel eens voor een graffiti kunstwerk gestaan en je afgevraagd of het een Banksy zou zijn? En kun je als leek een echte Banksy überhaupt onderscheiden van andere graffitikunstenaars of copycats?
Bij schilderijen kun je nog kijken naar de handtekening van de kunstenaar op het doek, maar bij Banksy zit dat anders. Banksy staat er namelijk om bekend dat hij bijna nooit een handtekening achterlaat, in ieder geval niet bij zijn werk op straat. Een uitzondering is deze mural die hij bij een school in Bristol achterliet.
Daarnaast is Banksy erg beroemd geworden onder zijn pseudoniem, terwijl eigenlijk niemand weet wie hij echt is. En die anonimiteit wil hij graag bewaren. Al zijn er geruchten dat Banksy in het echt Robin Gunningham of Jamie Hewlett heet, of een graffitiekunstwerk van hem is kun je niet zomaar even navragen. Ook niet aan een galerie of instituut, want Banksy wil niet in het officiële kunstcircuit terechtkomen en wordt daarom niet gerepresenteerd door een galerie.
Hij verkoopt zijn werk via internet of via Steve Lazarides, een galeriehouder waarmee hij veel samenwerkt. Je kunt wel Banksy's Instagram account in de gaten houden voor nieuw geplaatste kunstwerken. Andere social media gebruikt de kunstenaar niet, vergis je vooral niet op Twitter, waarschuwt zijn publicist Jo Brooks.
Hoe weet je dan wat een echte Banksy is? Veel media baseren zich op deskundigen, zoals bij het verschijnen van verschillende Banksy schilderingen in Parijs begin juli 2018. 'Maar deskundigen zijn het er in Franse media over eens: de kleuren, de manier van tekenen en symbolen lijken wel heel erg op de stijl die Banksy altijd gebruikt', schrijft de NOS. Deze deskundigen zijn verzamelaars van Banksy's werk of zitten in de street art scene, zoals verzamelaar en directeur van Brandler Art Galleries John Brandler. In dit geval bevestigde Banksy's publicist Jo Brooks dat de werken in Parijs van hem afkomstig zijn.
Je kunt dus net als de deskundigen letten op kenmerken van zijn werken. Het werk toont een duidelijk statement: tegen oorlog, kapitalisme, fascisme en autoriteit en over migratie, armoede en hypocrisie. Figuren die veel terugkomen in zijn werk zijn ratten, politiemensen, apen, kinderen en leden van de Britse koninklijke familie. Maar omdat Banksy veel gebruik maakt van uitgesneden stencils is een reproductie makkelijk gemaakt: je kunt niet naar zijn schilderstoets kijken. Street artists gebruiken die stencils omdat ze daarmee sneller kunnen werken, dat is belangrijk als je op tijd voor de politie moet wegrennen.
Zelfs voor kunsthandelaren was het lange tijd erg moeilijk om een echte Banksy te herkennen. Banksy kwam ze daarom uiteindelijk in 2008 tegemoet met het bedrijf Pest Control, waar je voor 65 pond kunt laten checken of een print of kunstwerk een echte Banksy is.
“Please be aware that because many Banksy pieces are created in an advanced state of intoxication the authentication process can be lengthy and challenging.”
Omdat een Banksy zo lastig te herkennen is en omdat hij het ongevraagd in de publieke ruimte achterlaat, bestaat veel van zijn werk alleen nog op foto's. Zijn meestwerkjes verdwijnen bijvoorbeeld door ijverige schoonmakers, zoals de anti-graffitiploeg van Transport for Londen die een werk overspoten bij het metrostation Old Street. Het ging om een scène uit de film Pulp Fiction, waarbij de pistolen van de personages zijn vervangen door bananen. Het was een van Banksy's bekendste werken en was toentertijd meer dan 300.000 pond waard.
Fotocredits header: Chesnot/Getty Images