Het adres van 'Het Straatje' van Vermeer ontdekt!
Uit nieuw archiefonderzoek is voor het eerst de exacte locatie van het wereldberoemde Straatje van Johannes Vermeer te herleiden. Professor dr. Frans Grijzenhout, hoogleraar Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, raadpleegde 17de-eeuwse archiefstukken die nog niet eerder voor dit doel werden gebruikt en die nu duidelijk uitwijzen waar de oorspronkelijke locatie van het straatje in Delft zich bevindt.
Pieter Roelofs, conservator 17de-eeuwse schilderkunst Rijksmuseum: Het antwoord op de vraag waar het straatje van Vermeer zich bevindt, is van grote betekenis en zal diepgaande consequenties hebben, zowel voor de manier waarop we naar dit ene schilderij van Vermeer kijken als voor ons beeld van Vermeer als kunstenaar.
Het adres
Dankzij nieuw onderzoek heeft professor Grijzenhout het exacte adres kunnen vaststellen: de Vlamingstraat in Delft ter hoogte van de huidige nummers 40-42. In de loop van de tijd zijn verschillende andere Delftse adressen gesuggereerd, maar geen was overtuigend. De bron die Frans Grijzenhout raadpleegde en die tot de sluitende conclusie van zijn onderzoek leidde, is De legger van het diepen der wateren binnen de stad Delft uit 1667, ook wel het Register op het kadegeld genoemd. In dit register werd bijgehouden hoeveel belasting iedereen in Delft die een huis aan een gracht bezat, moest betalen voor het uitdiepen van de gracht en het onderhoud van de kade voor zijn deur. Het register geeft een gedetailleerd en tot op ca. 15 cm nauwkeurig beeld van de breedte van alle huizen én van alle tussengelegen gangen (‘poorten’) aan de grachten in Delft in de tijd van Vermeer. Zo kon worden vastgesteld dat aan de noordzijde van de Vlamingstraat, een tamelijk smalle gracht in het destijds armere, oostelijke deel van Delft, ter hoogte van de huidige nummers 40-42, twee huizen stonden. De huizen waren elk zo’n 6,30 m breed met daartussenin in twee, direct naast elkaar gelegen poorten, ieder ca.1,20 m breed. Aanvullend onderzoek naar de ligging van de huizen en tuintjes daarachter bevestigt dat de situatie ter plaatse volkomen overeen komt met het schilderij. Nergens anders in Delft in de tijd van Vermeer kwam deze constellatie voor.
Professor Frans Grijzenhout raadpleegde verschillende bronnen voor zijn onderzoek dat nu tot deze spectaculaire ontdekking heeft geleid, waaronder documenten in de archieven van Delft (speciaal het Register op het Kadegeld) en ook Google Maps.
Presentatie Het straatje van Vermeer ontdekt!
Aan de ontdekking van Het straatje van Vermeer is een tentoonstelling gewijd die van 20 november t/m 13 maart 2016 te zien is in het Rijksmuseum. Aansluitend is de tentoonstelling te zien in Museum Prinsenhof Delft van 25 maart t/m 17 juni 2016 in Museum Prinsenhof Delft.
Meer Vermeer?
Kijk de Close Up documentaire Vensters op Vermeer over wat Vermeer zo herkenbaar en actueel maakt.